Chuyển đổi số y tế: Số hóa để nâng cao sức khỏe người dân

Chuyển đổi số y tế là gì?

Chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế là quá trình tích hợp toàn diện công nghệ và truyền thông vào các hoạt động y tế, nhằm tối ưu hóa quản lý, lưu trữ thông tin và nâng cao chất lượng, hiệu suất cũng như trải nghiệm người dùng.

Sự chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế bao gồm việc áp dụng hệ thống hồ sơ điện tử, ứng dụng di động, hệ thống quản lý, và các công nghệ tiên tiến. Những yếu tố tiêu biểu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bao gồm các công nghệ số như Big Data, IoT, Cloud Computing, Trí tuệ nhân tạo, robot, và công nghệ thực tế ảo.

Vai trò của chuyển đổi số với ngành y tế

Đối với người dân

Chuyển đổi số y tế đặt ra mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, tương tác dễ dàng với nhân viên y tế để phản ánh và nhận hướng dẫn, cũng như quản lý sức khỏe cá nhân thông qua kết nối và liên thông dữ liệu sức khỏe với các cơ sở khám, chữa bệnh. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo mỗi người dân đều sở hữu hồ sơ sức khỏe điện tử.

Công nghệ 4.0 đã và đang mang lại nhiều cơ hội và lợi ích trong việc chuyển đổi số y tế. Thực tế, việc chuyển đổi giúp cải thiện tính cá nhân hóa trong chăm sóc sức khỏe của người dân. Đồng thời, nó đóng vai trò quan trọng trong việc cứu sống bệnh nhân, đặc biệt là trong các tình huống khẩn cấp đòi hỏi sự can thiệp ngay lập tức. Các công nghệ mới như hồ sơ điện tử và hệ thống thông tin y tế liên kết giúp tăng cường khả năng chia sẻ thông tin y tế giữa các cơ sở chăm sóc, từ đó cung cấp thông tin quan trọng và chính xác cho quá trình chẩn đoán và điều trị.

Đối với nhân viên y tế

Qua việc áp dụng công nghệ, các bác sĩ có thể dễ dàng tiếp cận kiến thức và kỹ thuật y học mới nhất, từ đó nâng cao chất lượng và đảm bảo an toàn cho bệnh nhân. Đồng thời, chuyển đổi số còn giảm thiểu nguy cơ sai sót trong các quy trình y tế, đảm bảo sự chính xác và đáng tin cậy trong quản lý thông tin y tế.

Qua hồ sơ bệnh án điện tử và hệ thống quản lý thông tin y tế, thông tin của bệnh nhân trở nên dễ dàng truy cập và chia sẻ giữa các bác sĩ và cơ sở khám chữa bệnh. Điều này tạo điều kiện cho sự kết nối và tương tác dễ dàng giữa các chuyên gia y tế, hỗ trợ quá trình hội chẩn và tư vấn hiệu quả.

Hơn nữa, mục tiêu của chuyển đổi số y tế là đảm bảo mỗi bệnh viện và cơ sở khám chữa bệnh đều sở hữu hồ sơ bệnh án điện tử. Điều này đảm bảo rằng dữ liệu bệnh án và thông tin y tế liên quan được kết nối với nhau giữa các cơ sở khám chữa bệnh, cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về bệnh nhân và thuận tiện chia sẻ thông tin quan trọng giữa các cấp bậc y tế.

Đối với nhà quản lý

Chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế mang lại nhiều tiến bộ quan trọng cho quản lý sức khỏe và cung cấp dịch vụ chăm sóc. Nhờ áp dụng công nghệ, những người quản lý y tế có thể triển khai hiệu quả công việc điều phối, giám sát, cảnh báo và dự báo về các vấn đề liên quan đến sức khỏe cộng đồng. Điều này giúp tăng cường khả năng phát hiện và ứng phó nhanh chóng, chính xác với các vấn đề sức khỏe cộng đồng.

Chuyển đổi số cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cải cách thủ tục hành chính của ngành y tế và triển khai dịch vụ công trực tuyến. Việc sử dụng ứng dụng và hệ thống trực tuyến giảm thiểu thủ tục phức tạp, giảm thời gian xếp hàng, đồng thời cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thuận tiện hơn cho người dân. Điều này cũng giúp tăng cường sự tiếp cận và hiệu quả trong việc cung cấp dịch vụ y tế.

Hơn nữa, chuyển đổi số mang lại nhiều ứng dụng hữu ích cho những người quản lý bệnh viện và cơ sở y tế. Những ứng dụng này hỗ trợ quản lý tuân thủ quy trình, phác đồ điều trị của nhân viên y tế, đồng thời triển khai các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng phục vụ cho người bệnh và nhân viên y tế.

Thực trạng chuyển đổi số y tế tại Việt Nam

Hiện nay, khi đánh giá một cách khách quan, quá trình số hóa và chuyển đổi số tại các bệnh viện Việt Nam vẫn chưa đồng đều và thường được thực hiện một cách rời rạc, nhất là tại các bệnh viện công ở tuyến trung ương và các bệnh viện tư nhân tại các đô thị loại I. Các bộ phận chuyên sâu như khoa chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm huyết học, ung bướu và phẫu thuật thường là những đơn vị đầu tiên áp dụng các giải pháp kỹ thuật số.

Tổng quan, sự kết nối giữa các bộ phận vẫn còn hạn chế, đôi khi bác sĩ và y tá không thể truy cập thông tin bệnh nhân một cách thuận tiện. Ngoài ra, hồ sơ bệnh án của bệnh nhân, các thiết bị và dụng cụ y tế, cũng như hệ thống thông tin trong bệnh viện và phòng thí nghiệm vẫn chưa đạt đến yêu cầu mong muốn.

Hiện nay, xu hướng phát triển y tế đồng bộ với sự tiến bộ của các công nghệ cao như Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thu hút sự quan tâm lớn tại Việt Nam. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, do chất lượng dịch vụ thấp, các doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực y tế vẫn đối mặt với những khó khăn khi cố gắng thuyết phục người dùng thay đổi thói quen sử dụng dịch vụ y tế.

Rào cản thường gặp khi chuyển đổi số y tế

Ngay từ khi bắt đầu, quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế đặt ra yêu cầu là một quá trình toàn diện và liên tục, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ từ các cơ quan quản lý Nhà nước, bệnh viện, phòng khám, doanh nghiệp công nghệ và cả cộng đồng. Trong quá trình triển khai, một số thách thức lớn đã lộ diện gây cản trở bước tiến số hóa của ngành, cụ thể như sau:

Thiếu nguồn lực

Chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế đòi hỏi một lượng nguồn lực đáng kể, bao gồm cả tài chính, nhân lực và hạ tầng công nghệ thông tin. Trong đó, tài chính đang là một trong những thách thức lớn nhất, đặc biệt là khi ngành y tế Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều khó khăn tài chính, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Ví dụ điển hình kể đến nhiều phòng khám nhỏ và bệnh viện tư nhân đối diện với thách thức tài chính lớn do nguồn vốn và kinh phí hạn chế.

Thiếu sự đồng bộ

Hệ thống y tế Việt Nam hiện nay vẫn chưa đạt được sự đồng bộ về hạ tầng công nghệ thông tin, cũng như trong các quy trình và quy định chung. Điều này tạo ra những thách thức trong việc triển khai các giải pháp chuyển đổi số y tế.

Ví dụ, hiện nay các bệnh viện và phòng khám đang sử dụng nhiều hệ thống phần mềm khác nhau, điều này làm cho việc trao đổi thông tin giữa các cơ sở y tế trở nên khó khăn. Ngoài ra, các quy trình và quy định liên quan đến quản lý bệnh án, kê đơn thuốc và thanh toán bảo hiểm y tế vẫn chưa đồng bộ, gây ra khó khăn cho người bệnh và các cơ sở y tế.

Để vượt qua thách thức này, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, bệnh viện, phòng khám và doanh nghiệp công nghệ. Các cơ quan quản lý nhà nước cần xây dựng chiến lược toàn diện về chuyển đổi số y tế và ban hành các quy định thống nhất về quản lý bệnh án, kê đơn thuốc và thanh toán bảo hiểm y tế. Các bệnh viện và phòng khám cần đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin đồng bộ và áp dụng các quy trình quản lý mới. Doanh nghiệp công nghệ cũng cần cung cấp các giải pháp công nghệ phù hợp với nhu cầu của các cơ sở y tế.

Thiếu sự quan tâm của người dân

Sự đồng lòng của cộng đồng là một động lực quan trọng đối với quá trình chuyển đổi số y tế. Tuy nhiên, một số người dân vẫn chưa thể hết sức quan tâm đến các dịch vụ y tế số, do họ chưa quen thuộc với việc sử dụng công nghệ mới hoặc có lo lắng về tính bảo mật của thông tin cá nhân.

Để vượt qua thách thức này, cần có các hoạt động tuyên truyền và giáo dục nhằm thúc đẩy nhận thức về lợi ích của chuyển đổi số y tế đối với cộng đồng. Người dân cần được thông tin rằng dịch vụ y tế số có thể giúp họ tiết kiệm thời gian, chi phí, và mang lại trải nghiệm chăm sóc sức khỏe tốt hơn. Hơn nữa, việc đảm bảo an toàn và bảo mật cho các dịch vụ y tế số là rất quan trọng để tạo niềm tin cho người dân khi sử dụng.

Thiếu công nghệ phù hợp

Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều giải pháp chuyển đổi số y tế khác nhau, tuy nhiên, không phải giải pháp nào cũng đáp ứng đúng nhu cầu của các cơ sở y tế. Hơn nữa, thông tin về các giải pháp chuyển đổi số y tế thường không được cập nhật đầy đủ và chính xác, điều này đặt ra thách thức cho các cơ sở y tế khi muốn lựa chọn giải pháp phù hợp.

Với sự phối hợp chặt chẽ từ các bên liên quan, Việt Nam có thể vượt qua thách thức này bằng cách cải thiện thông tin về các giải pháp chuyển đổi số y tế và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số y tế một cách mạnh mẽ và hiệu quả hơn.